Bạn có muốn phản ứng với tin nhắn này? Vui lòng đăng ký diễn đàn trong một vài cú nhấp chuột hoặc đăng nhập để tiếp tục.
Khóa tài khoản 7 ngày đối với bất kì thành viên nào có bài viết quảng cáo đăng sai quy định.

Latest topics

» Công ty T.V.C An Giang thiết kế website miễn phí cho doanh nghiệp
by teenlx Tue Apr 05, 2011 11:58 pm

» Du học Nhật ước mơ của có thể thực hiện
by Mr.DuO Thu Mar 24, 2011 6:06 pm

» SỢ VỢ
by Mr.DuO Thu Mar 24, 2011 6:04 pm

» về với yêu thương
by Khách viếng thăm Wed Mar 23, 2011 2:25 pm

» Khẳng định đẳng cấp tại 12BET
by dona11102 Tue Mar 22, 2011 8:45 pm

» Những mẫu bikini tôn thờ vóc dáng sexy
by lotus Tue Mar 22, 2011 8:26 pm

» 9X Ngọc Trinh bỏng mắt với bikini
by lotus Tue Mar 22, 2011 8:24 pm

» 12BET- Nơi hội tụ những đẳng cấp
by dona11102 Mon Mar 21, 2011 9:30 pm

» [Tổng hợp] Portable Video Software (Không cài đặt. Download -> Run)
by KID Sun Mar 20, 2011 11:37 am

» Cập nhật cách vào facebook bằng cách chỉnh sửa file hosts
by KID Sun Mar 20, 2011 10:53 am

» Tìm kiếm driver qua Device ID
by KID Thu Mar 17, 2011 9:18 pm

» Cửa hàng bật lửa Zippo Vạn An có hàng mới về
by van-an Tue Mar 15, 2011 2:50 pm


You are not connected. Please login or register

Nhà của cư dân Đồng bằng sông Cửu Long xưa

Go down  Thông điệp [Trang 1 trong tổng số 1 trang]

Gà_Con

Gà_Con
 Bronze Medal

Nhà của cư dân Đồng bằng sông Cửu Long xưa Nhachudinh

Từ xưa, khi đến định cư ở ĐBSCL, những lưu dân phải thích nghi với
điều kiện môi sinh ở địa bàn mình đang cư trú. Việc lựa chọn địa bàn cư
trú có ý nghĩa rất quan trọng vì giúp người ta ổn định cuộc sống, “an
cư lạc nghiệp”. Công việc của những lưu dân buổi đầu vào đây là khai
hoang, tìm cuộc đất tốt để dựng nhà, lập làng, rồi sau đó mới lập chợ
xây đình. Vì lẽ đó, trong buổi đầu khai phá, các lưu dân thường chọn
cất nhà ở những nơi có bến sông để thuận tiện cho việc đi lại, đánh bắt
thủy sản, có được một không gian thoáng đãng, có nước ngọt để sử dụng
từ các con sông, kênh, rạch, tránh những nơi đầm lầy nê địa vừa không
thuận tiện, vừa khó sinh nhai, lại thường xuyên đối mặt với bệnh tật và
thú dữ.

Cư dân ở Đồng bằng sông Cửu Long thường chọn bố trí nhà ở trên đất
giồng, gò, đồi và nhà ở chạy dọc theo sông rạch. Cách bố trí này vừa
giúp cho họ dễ dàng trong việc lao động sản xuất cũng như trong các
hoạt động bán buôn. “Nhất cận thị, nhị cận giang”. Vì là những lưu dân
có cùng mục đích là tìm đất sinh nhai nên phải sống nương tựa vào nhau,
giúp đỡ lẫn nhau trong những lúc tối lửa tắt đèn nên người ta thường
sống tập trung thành một cụm dân cư không hề có sự phân chia rõ ràng
ranh giới giữa làng này với làng kia. Nhà cửa cũng vậy, ở Đồng bằng
sông Cửu Long, ranh giới giữa nhà này với nhà khác có khi chỉ là một
con đường mòn nhỏ, hoặc là một con mương rộng độ vài mét. Nếu nhà nào
có hàng rào thì cũng chỉ mang tính quy ước, tượng trưng cho ranh giới
hơn là một sự xác định rạch ròi. Cổng vào nhà cũng vậy, người ta làm
cổng là để trang trí, hoặc chỉ mang tính tượng trưng hơn là ý nghĩa
thiết thực của nó là dùng để chống trộm. Chẳng vậy mà cổng không cần
đóng, làm bằng những vật liệu đơn giản như tre, hoặc là chủ nhà trồng
hai bên ngõ hai cây bông giấy hoặc dâm bụt và uốn giao cành với nhau.
Dân cư Đồng bằng sông Cửu Long thường chọn những vật liệu có sẵn
trong vườn, hoặc ở địa phương để cất nhà, đó là các loại gỗ vườn, cây,
lá... đặc biệt là các loại cây tròn, nhỏ như tràm, đước... làm cột và
lợp mái bằng lá dừa nước. Một số ít nhà của những người giàu có thì
được cất bằng các loại gỗ quý và mái lợp ngói, hoặc là xây bằng gạch...

Nhà của cư dân Đồng bằng sông Cửu Long xưa Nha2

Văn minh miệt vườn là một đặc trưng khá nổi bật của Đồng bằng sông
Cửu Long, vì vậy nhà cửa của cư dân thường gắn liền với thửa ruộng,
miếng vườn. Những nhà trung nông thường có vườn, có sân với diện tích
khoảng vài ba công đất. Vườn chủ yếu để trồng cây ăn trái, còn sân thì
để trống cho thoáng, đôi khi tận dụng để phơi lúa, phơi củi. Hoặc giả,
chủ nhà trồng ở đó năm bảy chậu kiểng để ngắm nhìn cho vui mắt, một ít
cây thuốc nam để chữa bệnh thông thường, hoặc một bụi sả, bụi hành, vài
ba cây ớt. Cũng có khi là cây xoài, cây mít được trồng ở một góc nào đó
để lấy bóng mát. Mép ngoài của sân thường được đặt một bàn thờ Ông
Thiên để thờ trời, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu,
mua may bán đắt, gia đạo bình an. Mép trong của khoảng sân giáp mí với
căn nhà thường có một cái hàng ba, rộng hay hẹp tùy nhà. Hàng ba này có
tác dụng làm dịu cường độ ánh sáng, giảm oi bức vào mùa nắng và hạn chế
mưa tạt vào những lúc trời mưa. Ngoài ra, hàng ba còn là nơi dành cho
trẻ con chơi đùa, như nhảy dây, đánh chuyền chuyền, bún dây thun... Là
nơi để người lớn mắc võng nghỉ ngơi và cũng là nơi để bà con lối xóm
tới lui chuyện trò trong quan hệ hằng ngày. Còn phía sau nhà thường là
một vườn cây, nơi bố trí chuồng nuôi súc vật, có bến nước dùng làm nơi
tắm giặt, đậu ghe xuồng, cũng như dùng trong các sinh hoạt khác.
Đồng bằng sông Cửu Long có các dạng nhà chính sau đây:


Nhà chữ đinhĐây là kiểu nhà
rất phổ biến, bao gồm một nhà trên và một nhà dưới. Nhà chữ đinh được
xây bằng gạch, lợp ngói, hoặc tôn. Có khi được xây cất bằng gỗ, lợp lá,
vách ván, hoặc bằng lá dừa nước. Nhà chữ đinh rất rộng và thoáng phù
hợp với tầng lớp trung nông trở lên. Nhà chữ đinh được cho rằng có xuất
xứ từ chữ Hán, là kiểu nhà phân bố một căn ngang (-) và một căn xuôi
(J) liền vách, tức là đòn dông nhà trên và đòn dông nhà dưới thẳng góc
với nhau, tạo thành dạng giống chữ đinh (J). Ở kiểu nhà chữ đinh thì
nhà trên và nhà dưới cùng một mặt phẳng nên tiện bố trí bàn ghế khi có
đám tiệc. Nhà chữ đinh thường có dãy hàng ba phía trước, nên nắng không
bị chói, mưa không tạt vào bên trong. Thông thường, nhà trên được xây
cất với kích thước to hơn và vật liệu tốt hơn nhà dưới, vì nhà trên
được quan niệm quan trọng hơn, có chức năng là nơi thờ cúng ông bà, tổ
tiên, nơi dành để tiếp khách quý. Nhà dưới dùng để cho việc sinh hoạt
trong gia đình. Một căn nhà chữ đinh theo kiểu xưa là ba gian hai chái,
còn hiện nay nó được xây dựng phổ biến là ba gian không có chái hiên.
Bên trong nhà trên thường được bố trí bàn thờ đặt ở gian giữa và các
gian hai bên. Trước bàn thờ, bên phải và bên trái là nơi đặt đi-văng
hoặc một bộ phản bằng gỗ. Trước bàn thờ gian giữa là nơi đặt chiếc bàn
chữ U, hoặc chiếc bàn hình chữ nhật với hai hàng ghế hai bên... Nếu nhà
khá giả thì có thêm tủ búp-phê đựng ly, tách, chén và trưng bày các vật
dụng khác.
Nhà của cư dân Đồng bằng sông Cửu Long xưa 901743003_30a3de3d33

Bên cạnh loại nhà chữ đinh thông thường, cư dân ở Đồng bằng sông
Cửu Long còn cải tiến nhà chữ đinh theo kiểu có sân trong. Nghĩa là nhà
dưới tách khỏi đầu hồi nhà trên, tạo một sân nhỏ phía sau để lấy ánh
sáng cho nhà dưới. Khoảng sân này cũng là nơi đặt thêm vài cái lu để
chứa nước mưa.

Nhà sắp đọi

Kiểu nhà này cũng phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long. Nó còn được
gọi là nhà xếp đọi, nối đọi, sóc đọi. Đây là loại nhà mà ngoài căn nhà
trên ba gian, người ta còn nối thêm phía sau sát liền vách nhà trên một
căn nhà dưới có đòn dông song song với đòn dông của nhà trên, theo kiểu
nhà dưới sắp liền kề cùng chiều dài với nhà trên. Giữa hai nhà có chiếc
máng xối chạy suốt từ đầu này tới đầu kia để hứng nước mưa. Nhà sắp đọi
thường là nhà lá, cột bằng gỗ mù u, sầu đâu, so đũa, gỗ mít.
Thông thường, chiều ngang của nhà dưới bằng chiều ngang của nhà
trên, còn chiều sâu nhà dưới hẹp hơn nhà trên, và muốn vào nhà dưới thì
phải đi qua cửa nhà trên. Nhà sắp đọi nối dài là dạng nhà sắp đọi có
nhà dưới ló dài ra hơn nhà trên và ở phần ló ra đó người ta trổ cửa sổ
hoặc cửa cái để lấy ánh sáng cho nhà dưới. Nếu ở đây trổ cửa cái thì từ
cửa đó sẽ có một lối đi riêng dọc theo hông nhà trên ra thẳng cửa ngõ,
không cần phải đi ở phía trong nhà trên. Nhà sắp đọi có sân trong là
kiểu nhà mà phần nhà dưới được tách cách nhà trên độ hai, ba mét, có
lối đi với mái che nối liền hai nhà. Sân trong vừa để lấy ánh sáng cho
nhà dưới, vừa là chỗ để dãy lu chứa nước mưa.

Nhà chữ công

Kiểu nhà này ít phổ biến. Loại nhà này gồm có nhà trên và nhà dưới
như kiểu nhà sắp đọi, nhưng thay vì nhà sắp đọi được bố trí hai mái đâu
vào nhau, giữa có máng xối để hứng nước mưa thì ở đây giữa nhà trên và
nhà dưới cách nhau một khoảng sân rộng, gian nhà trên (nhà chính) nằm
ngay ở giữa, dành làm gian tiếp khách và thờ tự, hai gian nhà phụ nằm
dọc hai bên được nối với nhà dưới bằng một nhà cầu dài từ mái sau nhà
trên đến mái trước nhà dưới.

Nhà có chái

Thông thường, nhà loại này gồm có một nhà chính và một nhà phụ.
Ngôi nhà chính thường là ba gian hai chái, hoặc ba gian một chái. Ngôi
nhà ba gian hai chái thường là nhà của tầng lớp khá giả. Còn nhà chỉ
một gian chính với một chái thường là của tầng lớp nghèo. Còn loại nhà
năm gian hai chái thì khá hiếm hoi, chủ nhân của loại nhà này thường là
các quan lại hoặc nhà quyền quý. Các gian trong căn nhà được xem là khu
vực chính dùng để thờ tự, tiếp khách, hai chái hai bên dùng làm buồng
chứa đồ đạc và làm buồng ngủ cho phụ nữ trong gia đình.

Nhà không chái

Loại nhà này thường là của những người nông dân nghèo, với cấu trúc
rất đơn giản, dễ làm. Chỉ cần một ít gỗ, tre để làm sườn, còn mái che
và hai bên vách đứng thì làm bằng lá dừa nước hay ván gỗ. Toàn bộ vách
mặt tiền của nhà trên chỉ là chấn song gỗ nên nhà có nhiều ánh sáng,
mát và thông thoáng. Cửa ra vào của loại nhà này phân bố ở hai bên vách
của nhà trên. Các chấn song có tác dụng như tấm bình phông che mặt tiền
nhà.

***

Ngày nay, nhà ở của cư dân ở Đồng bằng sông Cửu Long đã khác xưa
rất nhiều, phát triển nhiều kiểu, đa dạng, bởi đời sống kinh tế - xã
hội của vùng đất này đã không ngừng tăng lên. Tuy nhiên, một số vùng
quê nông thôn ở Đồng bằng sông Cửu Long ngày nay người ta vẫn còn giữ
lại được khá nhiều các kiểu nhà truyền thống này.

Về Đầu Trang  Thông điệp [Trang 1 trong tổng số 1 trang]

Permissions in this forum:
Bạn không có quyền trả lời bài viết