Silver Trophy
Giới tính
Posts
Coins
Thanked
 |
| Quang cảnh nhìn từ đỉnh núi Sam |
đất so với đi từ TP.Hồ Chí Minh. Càng về miền Tây, càng thấy cảnh quan
yên ả.
Khi hỏi về đường sá, anh
lái xe nói rằng ngày xưa Tây nó tính toán thế nào mà từ thủ phủ tỉnh này
đến thủ phủ tỉnh bên cạnh, ở Nam Kỳ, đều trên dưới 60km. Khoảng cách
khá đều nên từ Cần Thơ về Long Xuyên và từ Long Xuyên về Châu Đốc (hai
tỉnh cũ nhập thành An Giang) khoảng cách gần bằng nhau, cộng lại chừng
120km. Rồi từ những địa danh này mà toả đi các tỉnh (cũ) lân cận cũng
vậy.
Đi ngang Long Xuyên, gặp lại tượng Bông Lúa nằm ở trung tâm thành phố.
Đi tiếp qua Châu Thành, lại gặp một bức tượng có chủ đề rất hay: "Cuộc
sống yên bình" cũng dựng một nhánh lúa nhưng lại điểm những cánh cò bay
ngang. Đến Châu Đốc thì lại thấy ngay tại công viên trung tâm thị xã,
một tượng đài hình con cá đang bay trên ngọn sóng đặt ở ven sông. Đất An
Giang có thế mạnh nuôi cá basa nên dân gọi tượng đài này bằng cái tên
con cá đang nuôi sống con người.
Từ thị xã Châu Đốc về núi Sam chỉ một quãng đường không xa, vì cái khu
dân cư vây quanh quả núi trồi lên giữa đồng bằng này hiện chỉ là một
phường của thị xã. Con đường nối tới đây phẳng phiu, hai bên đường,
những ngôi nhà mới khang trang với nhiều công trình dịch vụ và những khu
đô thị mới đang san lấp mặt bằng cho thấy chỉ nay mai, phường Núi Sam
sẽ trở thành một thị trấn sầm uất, một thị trấn góp phần phục vụ cho một
không gian lễ hội mà cho đến nay mỗi năm thu hút tới ba triệu khách
thập phương đến hành hương. Người ta dự báo có thể sẽ ngày một đông hơn
nữa...
Quanh núi Sam, mỗi năm có 2 lễ hội lớn, một thiên thần và một nhân thần.
Thiên thần là bà Chúa Xứ, còn nhân thần là Thoại Ngọc Hầu. Năm nay,
tỉnh An Giang tổ chức trọng thể ngày kỵ của vị nhân thần này bằng một
cuộc hội thảo và một lễ hội nhân kỷ niệm 180 năm ngày mất của Ngài.
Nói đến Thoại Ngọc Hầu là người ta nhắc đến những công trạng của ông đối
với vùng đất Hậu Giang, Nam Bộ, gắn với công cuộc khai hoang lập ấp tạo
nên cả một vùng đất trù phú ở miền Tây, đặc biệt là quanh một công
trình thuỷ lợi vừa mẫu mực, vừa hoành tráng: kênh Vĩnh Tế.
Hoành tráng vì nó dài đến hơn chín chục cây số với bề rộng chừng 25m và
bề sâu chừng 3 mét nước, nối 2 điểm dân cư trù phú là Châu Đốc với Hà
Tiên. Mẫu mực vì trong một thời gian không dài (tuy từ lúc khởi công đến
khi hoàn thành là 5 năm (1819-1824), nhưng có đến 4 lần bị ngừng lại
theo lệnh của triều đình vì những lý do khác nhau), huy động có lúc đông
nhất đến 8 vạn người, một con kênh đào biết lợi dụng thế đất và am
tường về thuỷ thổ mà nhờ đó cả một vùng đất vốn hoang hoá trở nên một
vựa lúa của miền Tây, thu hút cư dân tứ chiếng đến dựng làng, lập ấp.
Lại biến công trình dẫn thuỷ này thành một thành trì bảo vệ biên cương
và chủ quyền quốc gia mà vẫn giữ được sự giao hảo với lân bang nhờ con
kênh này mang lợi cho cả hai bên.
Trong hội thảo có một tham luận chứng minh rằng, làm nên con kênh này
không chỉ có những lưu dân Việt đang mở mang bờ cõi mà cả dân bản địa và
lân bang nhờ tài tổ chức thao lược của Thoại Ngọc Hầu mà cả dân lẫn sử
đều gọi là "Bảo hộ Thoại", người đã từng gánh sứ mạng ngoại giao trong
vai trò giúp Miên khỏi bị Xiêm bắt nạt và giữ hoà hiếu với Đại Nam.
Khảo về sự nghiệp thuộc phạm trù "dựng nước" của người xưa thấy cái tài
của mỗi người một khi được đấng minh quân tin dùng thì nó phát tiết như
những thiên tài. Ông Nguyễn Công Trứ, chỉ với cương vị một doanh điền
sứ, vẻn vẹn trong vòng mỗi năm đã tổ chức thuỷ lợi khai hoang lập làng
được cả một huyện, trước ở Kim Sơn (Ninh Bình), sau là Tiền Hải (Thái
Bình) mà cho đến nay nước vẫn thông chảy, đất vẫn bồi đắp, dân cư và tài
nguyên vẫn sinh sôi nảy nở.
Còn ở đất An Giang này nay, con kênh mang tên người vợ của Thoại Ngọc
Hầu là bà Châu Vĩnh Tế giờ đây đã được khơi sâu và mở rộng hơn xưa, nay
lại được tăng cường cả một hệ thống những kênh mới đào đắp của thời đổi
mới nhằm thoát lũ, rửa phèn mở rộng không gian và quy mô canh tác. Cùng
với con kênh, người ta còn nhắc đến Thoại Sơn (núi Sập), Thoại Hà rồi
những con lộ được ông đắp thu hút dân cư đến tạo ra những làng quê đến
nay vẫn tồn tại khiến ông đáng được coi là thành hoàng của cả một vùng.
Hơn thế, Thoại Ngọc Hầu, tên thật là Nguyễn Văn Thoại, được phong tước
hầu, quê tận An Hải bên bán đảo Sơn Trà bên dòng sông Hàn (nay thuộc
thành phố Đà Nẵng) cuối đời đã chọn mảnh đất bên dòng Hậu Giang này làm
quê hương thứ hai như bao lưu dân người Việt khác, đã chấp nhận gửi
thân, lập lăng ngay trên mảnh đất mà mình đã góp phần khai phá, cho thấy
tấm gương của tiền nhân đã biết dấn thân như thế nào vì giang sơn xã
tắc.
Đến viếng lăng ông, chẳng những thấy phần mộ của thân chủ và 2 người vợ
yêu của mình, lại còn thấy lúp xúp những ngôi mộ "vô danh" nằm ngay kề
đó. Hỏi ra thì biết rằng tương truyền đó là những đào kép trong phường
tuồng xứ Quảng mà Thoại Ngọc Hầu đã về tận quê tuyển mộ đem theo để mang
đến cho những lưu dân trên công trình đào kênh những vui thú tinh thần
cho quên những nhọc nhằn khiến hàng ngàn người từng ngã xuống theo cái
nguyên lý mà các vị vua đầu triều Nguyễn đã xác lập "chịu nhọc ngày nay
để thong thả muôn đời".
Và những con người xấu số này cũng được Thoại Ngọc Hầu quy tập lại trong
một nghĩa sương để ghi công đức "những người vì nghĩa mà chết". Thoại
Ngọc Hầu cũng không quên những người tiền bối khi lập đền thờ Lễ Thành
Hầu Nguyễn Hữu Cảnh, người đã thừa lệnh nhà Chúa minh định chủ quyền Đại
Việt trên vùng đất Nam Bộ từ hơn một thế kỷ trước.
Cũng vì những người đi theo gây dựng cơ đồ đầy gian khổ mà Thoại Ngọc
Hầu rất quan tâm đến đời sống tâm linh của dân. Ngôi đền Bà Chúa Xứ
chính do ông rước từ trên núi cao xuống xây dựng khang trang cho người
dân tìm được chỗ dựa tinh thần và hẳn ông cũng không ngờ ngày nay có sức
hội tụ đến thế.
Đến Núi Sam vào thời điểm này, trong cái nô nức chuẩn bị lễ hội, không
thể không đặt câu hỏi trong một cuộc hội thảo khoa học: Cái gì đã khiến
cho một con người có cả tuổi trẻ phò Chúa Nguyễn đánh Tây Sơn, từng theo
Nguyễn Ánh sang Xiêm cầu viện... mà vẫn được dân sùng kính ca ngợi lúc
sống, thờ phụng sau khi chết đến tận hôm nay vẫn được coi như vị Thành
hoàng cho cả vùng đất miền Tây này?
Rồi chính con người có nhiều công trạng với triều Nguyễn như vậy, chết
rồi lại bị chính Vua Minh Mạng, nghe lời xúc xiểm của kẻ gian mà giáng
tội tước bỏ phẩm hàm và mọi bổng lộc của Thoại Ngọc Hầu, để cho tới đời
Khải Định, mới được phục hồi danh dự. Cũng giống như Nguyễn Công Trứ, Lê
Văn Duyệt, Phan Thanh Giản..., việc luận công tội chỉ còn dân là sáng
suốt...
...Cũng tại cuộc hội thảo này, mọi người được biết quyết định của kỳ họp
Hội đồng Nhân dân tỉnh An Giang mới đây nhất đã đặt tên cho con kênh
T5, công trình của thời kỳ đổi mới là kênh Võ Văn Kiệt.
Báo Lao Động
