Bronze Medal
Giới tính
Posts
Coins
Thanked
StatusHãy quên những câu chuyện kể về những con rắn thôi miên con
mồi của chúng. Loài rắn có xúc tu từ khu vực Đông Nam Á đã phát triển
một kỹ năng hiệu quả hơn nhiều. Loài rắn nước nhỏ bé đã tìm ra cách
đánh động con mồi khiến nó di chuyển về phía đầu của rắn để chạy trốn.
Thêm vào đó, phản ứng của con mồi rất dễ đoán trước khiến loài rắn này
hướng trước nhát cắn của mình về vị trí đầu của con mồi thay vì việc
dõi theo chuyển động của nó.
Kenneth Catania, giáo sư khoa học sinh học tại Đại học Vanderbilt,
người đã sử dụng video tốc độ cao để tái hiện kỹ thuật săn mồi đặc biệt
của loài rắn này, cho biết:
“Tôi chưa tìm thấy bất cứ báo cáo nào về các loài săn mồi khác thể hiện
khả năng tác động và dự đoán hành vi của con mồi như loài rắn này”.
Những quan sát của ông được công bố trên tạp chí Proceedings of the
National Academy of Sciences ngày 15 tháng 4. Cantania, người nhận giải
thưởng “thiên tài” MacArthur, nghiên cứu não và tập tính của các loài vật có độ chuyên môn hóa rất cao. Ông
bị cuốn hút bởi loài rắn có xúc tua này vì nó là loài rắn duy nhất được
trang bị một cặp xúc tua ngắn trên mũi, và ông rất tò mò về chức năng
của chúng.
Cantania giải thích: “Trước khi tôi bắt đầu nghiên cứu về một
loài vật mới, tôi thường dành một khoảng thời gian để quan sát những
hành vi cơ bản của chúng”. Loài rắn tạo thành hình dạng chữ “J” lạ
thường với đầu nằm ở đáy chữ “J” khi nó săn mồi. Sau đó nó giữ nguyên
vị trí, không hề chuyển động cho đến khi một con cá bơi vào khu vực gần
cái móc của chữ “J”. Đó chính là khi con rắn tấn công.
Chuyển động của loài rắn này chỉ cần đến vài phần trăm của một giây và
quá nhanh để mắt người có thể theo kịp. Tuy nhiên, con mồi của nó phản
ứng còn nhanh hơn, chỉ vài phần nghìn của một giây. Trên thực tế, cá
rất nổi tiếng vì khả năng trốn thoát rất nhanh và đây là một đề tài
được nghiên cứu rộng rãi. Những nghiên cứu này phát hiện rằng rất nhiều
loài cá có một đường thần kinh đặc biệt trong não phát động sự chạy
trốn, các nhà sinh vật học gọi nó là “khởi động C”. Tai của cá cảm nhận áp lực âm thanh ở hai bên cơ thể. Khi
tai ở một bên nhận thấy sự xáo động, nó gửi một thông điệp đến các cơ
khiến cơ thể cong thành hình chữ C và hướng về phía đối diện để nó có
thể trốn thoát khỏi nguy hiểm một cách nhanh chóng nhất.
Catania là nhà khoa học đầu tiên nghiên cứu sự tương tác giữa con
mồi và kẻ săn mồi với trợ giúp của một camera tốc độ cao. Khi ông bắt
đầu nghiên cứu chuyển động của con rắn và con mồi của nó ở tốc độ chậm,
ông phát hiện một điều rất kỳ lạ. Khi con cá chạy trốn, hầu hết đều
quay về phía đầu của con rắn và rất nhiều con lao thẳng vào miệng của
nó! Trong 120 lần thử với 4 con rắn khác nhau, ông phát hiện thấy 78% con mồi quay về phía đầu rắn.
Tiếp sau đó, nhà sinh vật học nhân thấy phần đầu tiên chuyển động trên
cơ thê của con rắn không phải đầu có nó. Thay vào đó, nó uốn cong một
điểm nằm giữa thân. Sử dụng một ống nghe dưới nước ông đã khẳng định
rằng phần cơ thể này tạo ra một sóng âm thanh đủ mạnh để kích thích
phản ứng “khởi động C” của
con cá. Vì những sóng này đến từ phía đối diện với đầu của rắn nên phản
ứng của con mồi đã tự dẫn chúng thẳng vào miệng rắn.
Catania cho biết: “Khi khởi động C bắt đầu thì con cá không
thể quay lại. Loài rắn này đã tìm ra một cách sử dụng khả năng trốn
thoát của loài cá để làm lợi cho bản thân”. Khi tiếp tục nghiên
cứu sâu thêm, ông còn phát hiện một điều đáng chú ý hơn. Khi tấn công
con mồi, loài rắn này không nhắm đến vị trí đầu tiên của con cá và điều
chỉnh hướng theo hướng chuyển động của con cá – cách mà hầu hết các
loài săn mồi thực hiện. Thay vào đó, đầu của nó hướng thẳng vào vị trí mà nó dự đoán đầu của cá sẽ di chuyển tới.
Catania giải thích: “Bằng chứng rằng nhất cho nhận định này
đó là khi con rắn vồ trượt. Không phải tất cả các con cá mục tiêu đều
phản ứng bằng khởi động C, và con rắn luôn luôn vồ trượt những con cá
như vậy”.
Bước tiếp theo của Cantania sẽ là xác định liệu khả năng dự đoán này là
có sẵn hay do học hỏi. Để thực hiện được điều này, ông hy vọng sẽ thu
thập được một số rắn con vừa mới nở và ghi lại nỗ lực bắt mồi đầu tiên
của chúng.
mồi của chúng. Loài rắn có xúc tu từ khu vực Đông Nam Á đã phát triển
một kỹ năng hiệu quả hơn nhiều. Loài rắn nước nhỏ bé đã tìm ra cách
đánh động con mồi khiến nó di chuyển về phía đầu của rắn để chạy trốn.
Thêm vào đó, phản ứng của con mồi rất dễ đoán trước khiến loài rắn này
hướng trước nhát cắn của mình về vị trí đầu của con mồi thay vì việc
dõi theo chuyển động của nó.
Kenneth Catania, giáo sư khoa học sinh học tại Đại học Vanderbilt,
người đã sử dụng video tốc độ cao để tái hiện kỹ thuật săn mồi đặc biệt
của loài rắn này, cho biết:
“Tôi chưa tìm thấy bất cứ báo cáo nào về các loài săn mồi khác thể hiện
khả năng tác động và dự đoán hành vi của con mồi như loài rắn này”.
Những quan sát của ông được công bố trên tạp chí Proceedings of the
National Academy of Sciences ngày 15 tháng 4. Cantania, người nhận giải
thưởng “thiên tài” MacArthur, nghiên cứu não và tập tính của các loài vật có độ chuyên môn hóa rất cao. Ông
bị cuốn hút bởi loài rắn có xúc tua này vì nó là loài rắn duy nhất được
trang bị một cặp xúc tua ngắn trên mũi, và ông rất tò mò về chức năng
của chúng.
Cantania giải thích: “Trước khi tôi bắt đầu nghiên cứu về một
loài vật mới, tôi thường dành một khoảng thời gian để quan sát những
hành vi cơ bản của chúng”. Loài rắn tạo thành hình dạng chữ “J” lạ
thường với đầu nằm ở đáy chữ “J” khi nó săn mồi. Sau đó nó giữ nguyên
vị trí, không hề chuyển động cho đến khi một con cá bơi vào khu vực gần
cái móc của chữ “J”. Đó chính là khi con rắn tấn công.
Chuyển động của loài rắn này chỉ cần đến vài phần trăm của một giây và
quá nhanh để mắt người có thể theo kịp. Tuy nhiên, con mồi của nó phản
ứng còn nhanh hơn, chỉ vài phần nghìn của một giây. Trên thực tế, cá
rất nổi tiếng vì khả năng trốn thoát rất nhanh và đây là một đề tài
được nghiên cứu rộng rãi. Những nghiên cứu này phát hiện rằng rất nhiều
loài cá có một đường thần kinh đặc biệt trong não phát động sự chạy
trốn, các nhà sinh vật học gọi nó là “khởi động C”. Tai của cá cảm nhận áp lực âm thanh ở hai bên cơ thể. Khi
tai ở một bên nhận thấy sự xáo động, nó gửi một thông điệp đến các cơ
khiến cơ thể cong thành hình chữ C và hướng về phía đối diện để nó có
thể trốn thoát khỏi nguy hiểm một cách nhanh chóng nhất.
 |
| Biểu đồ minh họa làm thế nào rắn có xúc tua sử dụng một phần cơ thể để kích thích khởi động C của cá và khiến chúng bơi thẳng về phía miệng của rắn. (Ảnh: Ken Cantania) |
Catania là nhà khoa học đầu tiên nghiên cứu sự tương tác giữa con
mồi và kẻ săn mồi với trợ giúp của một camera tốc độ cao. Khi ông bắt
đầu nghiên cứu chuyển động của con rắn và con mồi của nó ở tốc độ chậm,
ông phát hiện một điều rất kỳ lạ. Khi con cá chạy trốn, hầu hết đều
quay về phía đầu của con rắn và rất nhiều con lao thẳng vào miệng của
nó! Trong 120 lần thử với 4 con rắn khác nhau, ông phát hiện thấy 78% con mồi quay về phía đầu rắn.
Tiếp sau đó, nhà sinh vật học nhân thấy phần đầu tiên chuyển động trên
cơ thê của con rắn không phải đầu có nó. Thay vào đó, nó uốn cong một
điểm nằm giữa thân. Sử dụng một ống nghe dưới nước ông đã khẳng định
rằng phần cơ thể này tạo ra một sóng âm thanh đủ mạnh để kích thích
phản ứng “khởi động C” của
con cá. Vì những sóng này đến từ phía đối diện với đầu của rắn nên phản
ứng của con mồi đã tự dẫn chúng thẳng vào miệng rắn.
Catania cho biết: “Khi khởi động C bắt đầu thì con cá không
thể quay lại. Loài rắn này đã tìm ra một cách sử dụng khả năng trốn
thoát của loài cá để làm lợi cho bản thân”. Khi tiếp tục nghiên
cứu sâu thêm, ông còn phát hiện một điều đáng chú ý hơn. Khi tấn công
con mồi, loài rắn này không nhắm đến vị trí đầu tiên của con cá và điều
chỉnh hướng theo hướng chuyển động của con cá – cách mà hầu hết các
loài săn mồi thực hiện. Thay vào đó, đầu của nó hướng thẳng vào vị trí mà nó dự đoán đầu của cá sẽ di chuyển tới.
Catania giải thích: “Bằng chứng rằng nhất cho nhận định này
đó là khi con rắn vồ trượt. Không phải tất cả các con cá mục tiêu đều
phản ứng bằng khởi động C, và con rắn luôn luôn vồ trượt những con cá
như vậy”.
Bước tiếp theo của Cantania sẽ là xác định liệu khả năng dự đoán này là
có sẵn hay do học hỏi. Để thực hiện được điều này, ông hy vọng sẽ thu
thập được một số rắn con vừa mới nở và ghi lại nỗ lực bắt mồi đầu tiên
của chúng.
