Giáo sư Ngô Bảo Châu từ chối nhận biệt thự ở Tuần Châu

Một ngày sau khi nhận giải Fields, GS Ngô Bảo Châu lên blog thẳng thắn
chia sẻ một số quan điểm trong đó có việc lập Quỹ Khuyến học Ngô Bảo
Châu và từ chối nhận món quà là căn biệt thự ở Tuần Châu.

Trên blog Thích Học Toán, chủ nhân của giải
thưởng Fields chia sẻ, cách đây vài tháng, từ khi được thông báo về giải
thưởng Fields cho đến ngày 19/8, là khoảng thời gian đây lo âu đối với
ông. "Lo lắng lớn về cái trách nhiệm hiển nhiên của người nhận giải đối
với đất nước. Lo lắng nhỏ về cái không gian riêng tư của mình sẽ bị
người khác xâm phạm", GS Ngô Bảo Châu cho biết.

GS Ngô Bảo Châu cùng tấm huy chương Fields. Ảnh: AFP.

Ngay sau lễ trao giải, ông nhận được nhiều lời chúc
mừng chân thành của "bạn quen và bạn không quen, làm tan đi nỗi lo lớn
và trở thành niềm vui lớn". Cho rằng đây là sự tự hào được nhân lên
trong trái tim của triệu con người, giáo sư mong ước "nó sẽ ở lại trong
trái tim bạn như một niềm tin nho nhỏ, được giữ gìn cẩn thận", bởi
"không phải ai cũng có khả năng để đạt giải Nobel hay Fields, nhưng ai
cũng có thể sống để cuộc sống của mình có ý nghĩa".

"Tôi cũng muốn tin rằng giải thưởng Fields sẽ đánh dấu
một bước ngoặt, sẽ đem đến một luồng gió mới cho khoa học và giáo dục
đại học ở nước ta. Cá nhân tôi quá bé nhỏ so với một dự kiến lớn như
vậy. Nhưng bên cạnh bao nhiêu yếu kém, trì trệ, bảo thủ, tôi còn thấy
những người lớn tận tụy vì khoa học, những bạn trẻ tràn trể niềm say mê
khoa học. Hy vọng chúng ta sẽ đi cùng một con đường" vị giáo sư trẻ nhất
Việt Nam tâm sự.

Ông cũng cho rằng, sau sự kiện này, chuyện buồn lớn
nhất liên quan đến hai người bạn thân khi đã "phơi" lên mặt báo những kỷ
niệm riêng. Rồi ông nhắn nhủ: "Đừng vì một niềm vui bột phát mà làm mất
đi những gì quý nhất".

Trong số những lời chúc mừng, cũng có không ít người
đã đưa ra lời khuyên liên quan đến chuyện "ở hay về" nhưng GS Ngô Bảo
Châu thẳng thắn: "Rất tiếc rằng các lời khuyên này không cần thiết vì
đây là sự hiểu lẩm xuất phát từ sự sơ suất của một số nhà báo. Phó thủ
tướng Nguyễn Thiện Nhân chưa bao giờ đặt vấn đề mời tôi về trong nước
làm việc hẳn".

Lưu học sinh ở Hyderabad (Ấn Độ) đến chúc mừng GS Ngô Bảo Châu. Ảnh: Nguyễn Việt Dũng.

GS Châu cũng cho hay, ông Đào Hồng Tuyển có nhã ý tặng
giáo sư một biệt thự ở Tuần Châu nhưng ông đã gọi điện cảm ơn cho cho
ông Tuyển biết rằng "không có ý định nhận quà từ các cá nhân". Còn Quỹ
Khuyến học Ngô Bảo Châu được GS Châu khẳng định "sẽ ra đời trong tương
lai, có thể tiếp nhận mọi thiện nguyện từ các cá nhân và được dùng trọn
vẹn cho việc khuyến học".

"Tôi có thêm quốc tịch Pháp từ đầu năm 2010, nhưng vẫn
giữ quốc tịch Việt Nam. Quốc tịch Pháp tạo điều kiện thuận lợi cho việc
đi lại. Mặt khác, tôi nghĩ trong trường hợp có cái huy chương, bên cạnh
toán học Việt Nam, toán học Pháp sẽ vì thế mà được vinh danh một cách
xứng đáng", GS Châu chia sẻ.

Trước việc một số người không quen biết thắc mắc
chuyện Ngô Bảo Châu là "lề trái hay lề phải", vị giáo sư của ĐH Chicago
(Mỹ) khôi hài: "Xin thưa, bám theo lề là việc của con cừu, không phải
việc của con người tự do".

GS TS Mai Trọng Nhuận - Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội vừa gửi thư chúc mừng GS Ngô Bảo Châu. Bức thư có đoạn: "Những thành quả mà giáo sư đạt được không chỉ là niềm tự hào của mỗi người Việt Nam, nó còn là minh chứng hùng hồn cho thấy trí tuệ người Việt có thể vươn tới những vinh quang chói lọi nhất của khoa học thế giới, ngay cả khi chúng ta còn gặp không ít khó khăn về điều kiện học tập và nghiên cứu. Phần thưởng cao quý mà giáo sư có được ngày hôm nay chắc chắn sẽ là niềm khích lệ to lớn đối với tập thể cán bộ, nhà khoa học, thầy giáo, sinh viên và học sinh ĐH Quốc gia Hà Nội - Mái trường mà giáo sư từng một thời gắn bó và cũng là một trong những cái nôi hàng đầu của Việt Nam về khoa học cơ bản. Những tài năng toán học của ĐH Quốc gia Hà Nội như được tiếp thêm sức mạnh khi thế hệ đàn anh của mình đã trở thành những nhà khoa học tiên phong được cả thế giới công nhận. Tôi có một niềm tin vững chắc rằng, giáo sư sẽ là tấm gương sáng, là động lực quan trọng và cũng sẽ khơi nguồn cảm hứng, đam mê khoa học cho thế hệ những tài năng toán học kế cận của Việt Nam cũng như của ĐH Quốc gia Hà Nội tiếp tục dấn thân trên con đường vinh quang của khoa học đầy cam go, thử thách. Mặc dù bộn bề với công việc nghiên cứu khoa học, nhưng giáo sư vẫn về nước tham gia công tác giảng dạy, đào tạo, bồi dưỡng những tài năng toán học. Tôi đánh giá cao những nỗ lực cũng như tâm nguyện của giáo sư trong việc tham gia đào tạo, bồi dưỡng những tài năng toán học trẻ của trường. ĐH Quốc gia Hà Nội lấy làm vinh dự và sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để sớm hiện thực hóa những ý tưởng sáng tạo đầy tâm huyết của giáo sư. Tôi tin tưởng rằng, dưới sự hướng dẫn của giáo sư, ĐH Quốc gia Hà Nội sẽ có thêm những "Ngô Bảo Châu" trong một tương lai không xa.

Tiến Dũng